Hashimoto hastalığında doğru bilinen yanlışlar

1912 yılında Hashimoto adında Japon bilim adamı tarafından tanımlanan bir hastalıktır. Genellikle iyot yeterli bölgelerde görülür ve dünyada da sıkılığı artmaktadır. Tiroid yetersizliğinin (hipotiroidi) en sık nedeni Hashimoto tiroiditidir. Toplumun %10’undan fazlasında, daha sık kadınlarda, genellikle 30-50 yaş aralığında görülür. Genetik faktörler nedeni ile aynı ailenin kadınlarında görülme riski fazladır. Son on yılda kadınlar arasında görülme oranı %30-40 lara ulaşmıştır.

Hastaların büyük bölümünde hipotiroidi geliştiği zaman başlanan tiroid hormon dozları zaman içerisinde arttırılmaktadır. Hastaların takibi sırasında genellikle TSH denilen tiroidi uyarıcı hormon ile takip yapılmaktadır. TSH hormonunda görülen her yükselişte de ilaç dozları arttırılmaktadır. Bu yaklaşım her zaman doğru değildir. Bu konuyu açıklamadan önce tiroid hormonlarının ne anlam ifade ettiğini açıklamak gerekir.

TSH yani tiroid bezini uyaran hormon beyinde hipofiz bezinden sentezlenir ve tiroid bezine T4 ve T3 hormon yapımı için uyarı gönderir. Tiroid hormonlarında azalma olunca TSH yükselir ve hormon yap diye tiroid bezine emir verir. Tiroid hormonu fazla ise TSH azalır. TSH ile T4 hormonu bağlantıdadır. T3 hormonunun bağlantısı yoktur.

Tiroid bezi TSH’ın uyarısı ile %90 oranında T4, %10 oranında T3 sentezler. T4 hormonu depo hormon gibidir. Laboratuar tetkiklerinde T4 hormonunun sonucunun referans aralığında olması hastanın vücudundaki tiroid hormon miktarının yeterli olduğunu gösterir. Bazı durumlarda T4 hormonu normal olmasına karşın TSH yüksek bulunabilir. Genel uygulamada böyle bir sonuç çıktığı zaman hastaya hemen ilaç başlanır veya aldığı hormon ilacının dozu yükseltilir. Bu doğru bir yaklaşım değildir. Bunun yorumu vücuttaki tiroid hormon dozunun normal olduğunu beyindeki hipofiz bezinin görmemesi anlamındadır. Yani iki organ arasında ileti bozukluğu vardır. T4 ün normal olduğu durumlarda TSH yükseldi diye ilaç dozunun arttırılması tiroid bezini tembelliğe sürükler. Bu aynı alçıdaki bacağın çalışmamaya bağlı incelmesi gibidir.

Sonuç olarak tiroid hastalarının takibinde bütüncül yaklaşım ve diğer organlarla bağlantılarının değerlendirilmesi çok önemlidir.

Geri Dön