Özellikle Hashimoto hastalarına “iyotsuz tuz” kullanması önerilmektedir ve internette de bu doğrultuda bilgiler vardır. Bu bilginin kaynağı 6-7 yıl önce yapılan bazı çalışmalara dayanmaktadır. Tüm dünyada iyot eksikliğini gidermek amacı ile tuzların iyotlanması sonrasında Hashimoto hastalığında artış arasında bir bağlantıyı gösteren bu çalışmalara dayanarak “iyotsuz tuz” önerilmeye başlanmıştır. Ancak tüm otoimmun hastalıklarda görülen artışın sadece iyot kullanımına bağlanması doğru değildir ve net bir kanıt da yoktur.

İyot eksikliği

Tüm dünya coğrafyasında doğada iyot yetersiz bulunmaktadır. Dolayısıyla bu coğrafyada yetişen bitki ve hayvanlarda, yani besinlerde de iyot yetersizdir ve mutlaka iyotlu tuz kullanılarak besinde görülen yetersizlik giderilmelidir. Türkiye'de iyot eksikliğinin giderilebilmesi için 1998'de Kanun Hükmünde Kararname ile tüm sofra tuzlarının iyotlanmasının kararlaştırılmıştır. Gebelik ve süt verme gibi dönemlerde ise iyotlu tuz dışında da iyot desteği gereklidir.

İyotlu tuz

İyotlu tuz kullanımıyla endemik guatr bölgesi olan ülkemizde 1998'de yüzde 32 olan okul çağı çocukları arasında guatr sıklığı hızla düşmüştür. Örneğin Ankara ilinde yüzde 25 olan guatr oranı, 10 yıl içinde yüzde 3'e inmiştir. Son 10 yıl içerisinde ciddi yol alınsa da ülkemizde halen hafif-orta derecede, kırsal bölgelerde ise ciddi-orta derecede iyot eksikliği devam etmektedir.

Endokrin Derneğinin de önerisi zehirli guatr dışında “iyotlu tuz” kullanımıdır. Tiroid hormonlarının 1/3 ü iyot dan oluşmaktadır bu nedenle hormon kullanan bir hastada iyotlu tuzu kesmenin anlamı yoktur. Tuz her zaman az kullanılmalı ancak iyotlu tuz kullanılmalıdır.

Guatrojen besinler

Lahana ve türevi besinlerin iyot bağlayıcı özelliği vardır. Bu besinler çok fazla ve çiğ olarak tüketildiğinde iyot eksikliğine neden olarak tiroidin büyümesine yani guatra neden olabilir. Bu besinlere guatrojen besinler denir. Hashimoto hastalarında bu besinlerin yasaklanmasının bir mantığı yoktur. İyot eksikliğinden kaçınmak için bu besinler yasaklanırken diğer taraftan hastaların tuz ile alacakları iyot da yasaklanmaktadır. Bu yönden bakıldığında çelişkili bir durum söz konusudur.

Bu besinler pişirildiğinde iyot bağlayıcı özellikleri çok aza inmektedir. Bu nedenle tiroid hastalarının bu yararlı besinleri tüketmesinde hiçbir sakınca yoktur.

Geri Dön